حجتالاسلام والمسلمین سید علی اکبر حسینی، در گفتگو با مرکز خبر حوزه، با اشاره به ضرورت توجه به نیازمندان، اظهار داشت: انفاق و توجه به نیازمندان، از موضوعاتی است که خداوند متعال بیشترین اهتمام را در قرآن کریم به آن داشته است.
وی، شناسایی نیازمندان را بسیار مهم دانسته و افزود: خداوند متعال در آیه 273 سوره بقره فرموده است: «يَحْسَبُهُمُ الْجَاهِلُ أَغْنِيَاء مِنَ التَّعَفُّفِ»؛ و از فرط عفاف چنانند که هر کس از حال آنها آگاه نباشد، پندارد که آنها غنی و بینیازند. این افراد کسانی هستند که با خویشتنداری و تحمل سختیها صورت خود را با سیلی سرخ نگه میدارند و باید توجه ویژه به آنان شود.
*انفاق تنها تأمین نیازهای مادی نیست
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ادامه داد: اگر این موضوع کالبدشکافی شود، حکایتگر آن است که داستان انفاق، تأمین نیازهای مادی نیست؛ زیرا شاخصترین و بارزترین ویژگی مؤمنان، عزت آنهاست و در هر فرآیند و تعاملی اگر این امر زیر سوال برود، مطمئناً رفتار مؤمنانهای نکرده و رضایت حق را مبذول نداشتهایم.
مدیر گروه تفسیر و ترجمه قرآن مرکز فرهنگ و معارف قرآن با اشاره به روایتی از امام صادق(ع)، اذعان داشت: اگر مردم قبح و زشتی درخواست را بدانند، احدی از کسی درخواستی نمیکند و حضرت عکس این مورد را هم فرمودند که اگر شخصی قبح پاسخ مثبتندادن به درخواست مؤمنی را بداند، احدی درخواست کسی را رد نمیکند.
*عزت مؤمنان حفظ شود
این محقق و پژوهشگر حوزوی در تبیین این روایت امام صادق(ع) گفت: مفهومی که از این روایت میتوان برداشت کرد، این است که در تعاملات و دادوستد باید عزت مؤمنان حفظ شود و آنچه که میبایست از آن گریزان بود، ذلت است.
حجتالاسلام والمسلمین حسینی با اشاره به کمک امام علی(ع) به نیازمندان، تصریح کرد: اگر حضرت امیر(ع) خودشان اقدام میکنند و شبانه کیسههای نان و خرما را به دوش میکشند و برای مستمندان میبرند، نشان از اراده ایشان برای حفظ عزت مؤمنان دارد.
وی افزود: امام علی(ع) میتوانستند از طریق عوامل حکومت، نیازهای مردم را تأمین کرده و به سادگی کمکی به مستمندان بکنند؛ اما این حرکت و اقدام حضرت نشان از آن دارد که ایشان به دنبال تأمین نیازهای معیشتی فقرا و ایتام با حفظ عزت آنهاست و این حرکت معانی بسیاری را به دنبال خود دارد.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با اشاره به آیات قرآن کریم در رابطه با انفاق، بیان داشت: کمتر آیهای در قرآن کریم آمده که در کنار نماز، بحث از انفاق و صدقات را نیاورده باشد؛ به طور مثال آیه «الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاَةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنفِقُونَ»، یکی از آن آیاتی است که نماز و انفاق را در کنار هم آورده است.
مدیر گروه تفسیر و ترجمه قرآن مرکز فرهنگ و معارف قرآن با تأکید بر اینکه معنای انفاق فقط سیرکردن جسم نیازمندان نیست، اذعان داشت: انفاق در معنای عام شامل تأمین تمام نیازها میشود و با پرداخت مبلغی در صندوق صدقات، فقط شکمها سیر میشود؛ اما دلها را از عاطفه سرشار نکرده و عزت را تأمین نمیکنیم.
*زخمهای امام سجاد (ع) برای حفظ عزت مؤمنان
این محقق و پژوهشگر حوزوی ادامه داد: تأمین معیشت، عاطفه، دانش، عزت و... از اتفاقاتی است که قرآن کریم از آن سخن به میان آورده و امام علی(ع) و فرزندان ایشان در این موضوع به صورت اسطورهای خودشان عهدهدار آن میشوند تا جایی که در احوالات امام سجاد(ع) آمده است هنگامی که در حال غسلدادن حضرت بودند، آثار کیسههایی که شبانه بر دوش میکشیدند، بر روی بدن مبارکشان مانده و تبدیل به زخمی شده بود و حضرت با این کار، عزت مؤمنان را حفظ و صیانت میکردند.
حجتالاسلام والمسلمین حسینی در ادامه به روایتی از امام حسین(ع) اشاره کرده و ابراز داشت: در حالات امام حسین(ع) آمده هنگامی که فقیری از ایشان کمکی میخواستند، حضرت از پشت پرده دستانشان را دراز کرده و به آن مستمند کمک میکردند و وقتی از امام سوال میشد که چرا اینگونه به فقیرا کمک میکنید؟! ایشان میفرمودند « نمیخواهم در آن لحظه، ذلت را در چشمان او ببینم».
وی ادامه از سخنان خود با اشاره به ضرورت کمکرسانی به مردم قحطیزده سومالی، اذعان داشت: اگر کسی در دورترین نقطه عالم مانند سومالی گرسنه بوده و شبها خواب بر چشمان او نیاید، باید دلنگران شویم و خود را ملامت کنیم؛ زیرا امام علی(ع) در این رابطه میفرماید: «اگر از شدت ملامت بمیریم، نباید مورد نکوهش و سرزنش قرار بگیریم».
*درک درستی از روشنگریهای قرآن نداریم!
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با تأکید بر اینکه باید از روشنگریهای قرآن استفاده لازم را ببریم، خاطرنشان ساخت: بشر با معرفت، آگاهی و شناخت عمیق از روش، هدف، اصول و مبانی انفاق، به ظرفیت کامل رسیده و عاطفهاش شکوفا میشود و اینکه ما امروز در خانواده از عاطفه سلیم و عمیق برخوردار نیستیم، نشانگر این مطلب است که معرفت لازم را به دست نیاورده و درک درستی از روشنگریهای قرآن کریم نداشتهایم.
مدیر گروه تفسیر و ترجمه قرآن مرکز فرهنگ و معارف قرآن در پایان با اشاره به روایتی از یکی از معصومین(ع)، بیان داشت: در روایتی از معصوم آمده است که انفاق یکی از دو بال ایمان است و بشر به ایمان و کمال آن راه پیدا نمیکند؛ مگر اینکه از آنچه دارد انفاق کند (مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنفِقُونَ).